Tretinoina a skóra. Co warto wiedzieć?

W tym tekście postaram się przekazać dawkę wiedzy na temat substancji, o której mało kto wie, ale jej rodzinę zna się ze słuchu dość dobrze. Tretinoina bowiem ma wiele twarzy. O tych twarzach chciałabym nieco napisać, ale tak, aby z twarzą wyjść 🙂 Jakie jest jej działanie na skórę? Czy mowa o skutkach ubocznych to dobry omen?

Retinoidy – działanie oraz zastosowanie.

Zacznijmy od rodziny, a dokładniej od rodziny retinoidów. Otóż wspomniane retinoidy odpowiedzialne są za walkę z procesem starzenia skóry oraz przebarwieniami. To jednak nie koniec ich właściwości, o których zrobiło się głośno. Otóż retinoidy doskonale radzą sobie również z leczeniem trądziku, ale o tym za chwilę.

Retinoidy to pochodne witaminy A, co stawia je na wysokiej pozycji w środowisku leczniczym, gdyż kojarzone będą z „witaminą młodości”. Kosmetyki z wykorzystaniem retinoidów mają szerokie zastosowanie. Przede wszystkim wspomniane wcześniej – odmładzanie skóry oraz rozjaśnianie przebarwień. Jest to jednak aspekt wizualny, poprawiający wygląd i aparycję. Otóż retinoidy to również kuracja dermatologiczna. Preparaty i kremy, zawierające retinoidy pomogą łagodzić stany zapalne, a nawet odnajdą się w leczeniu łuszczycy. Dodatkowo, o czym wspomniałam wyżej – retinoidy to sposób na leczenie trądziku.

Retinoidy na trądzik – jak działają?

Skupmy się na trądziku. Śmiało można nazwać go schorzeniem, z którym toczy walkę niejeden dermatolog. Pomimo, że trądzik kojarzy się nadal z okresem dojrzewania, to coraz więcej osób dorosłych skarży się na jego objawy.  Nie ma uniwersalnego leku na trądzik, a jego leczenie bywa niekiedy długotrwałe. Metody leczenia trądziku pospolitego są różne, jednak ja skupię się na naszych retinoidach, które tu, na tej stronie komputera, odrywają najważniejsza rolę 🙂

Warto stosować retinoidy w walce z trądzikiem przede wszystkim dla tych poniższych punktów:

• regulują procesy odnowy naskórka, dzięki złuszczaniu warstwy rogowej
• regenerują komórki w warstwie podstawowej naskórka 
• przyspieszają gojenie się skóry
• zwiększają odporność na działanie czynników zewnętrznych (np. promieniowane słoneczne)
• zmniejszają łojotok oraz stany zapalne skóry

W przypadku niwelowania objawów trądziku w domu jak i w salonie kosmetycznym, należy pamiętać o dostosowaniu kuracji do stanu skóry. Bardzo ważne jest stężenie podawanych substancji aktywnych oraz to jak je aplikować. Często wykorzystuje się retinol, który w towarzystwie kwasu hialuronowego potrafi stworzyć zgrany anty-trądzikowy duet. Kremy z retinolem  to dobry sposób na walkę ze starzeniem się skóry, przy zmniejszającej się z wiekiem produkcji kolagenu. 

Retinoidy: Czas trwania leczenia i indywidualne różnice

Czas trwania leczenia retinoidami może być różny i zależy od wielu czynników, w tym od konkretnego rodzaju retinoidu, schorzenia, które jest leczone, oraz indywidualnej odpowiedzi pacjenta na terapię.

Na przykład, w przypadku leczenia trądziku, lekarz może zalecić stosowanie retinoidów przez kilka tygodni lub nawet kilka miesięcy. W przypadku leczenia trądziku różowatego, czas trwania leczenia może być dłuższy.

W przypadku izotretynoiny (Accutane), która jest stosowana głównie w leczeniu ciężkiego trądziku, typowy cykl leczenia trwa od 4 do 6 miesięcy. Jednak czas trwania leczenia może być dostosowany do indywidualnych potrzeb pacjenta i ustalany jest przez lekarza.

Tetinoina na problemy skórne – plusy i minusy stosowania w kosmetykach. 

Wraz z innymi retinoidami, jest pochodną witaminy A. Ma swoje zastosowanie w leczeniu o dużym spektrum działania. Przede wszystkim należy tu wspomnieć o dwóch sposobach przyjmowania: doustnie oraz miejscowo na skórę. W tym pierwszym przypadku stosuje się ją u pacjentów z nowo rozpoznaną, nawrotową lub oporną na chemioterapię ostrą białaczkę promielocytową. Ten drugi sposób, czyli miejscowy, to najczęściej aplikacja w postaci żelu lub płynu w stanach choroby trądziku, przede wszystkim w objawach nasilonego łojotoku z wieloma miejscami zapalnymi. 

Działania niepożądane przy stosowaniu tretynoiny występują często. Ze względu na skutki uboczne należy pamiętać m.in, że podczas kuracji najlepiej unikać ekspozycji na światło i rozpocząć leczenie najlepiej jesienią lub zimą. Wtedy promieniowanie słoneczne nie jest tak duże, a unikniemy ryzyka uszkodzenia komórek naskórka. Wspomnę (jak i przypomnę!), aby stosować wysoką ochronę przeciwsłoneczną w postaci nakładania kremów  z filtrem minimum 50 SPF, chrońmy naszą wizytówkę jaką jest skóra twarzy!

Oto kilka potencjalnych działań niepożądanych tretynoiny:

1. Podrażnienie skóry: Tretynoina może powodować zaczerwienienie, suchość, łuszczenie się skóry oraz uczucie pieczenia. Może być konieczne ograniczenie częstotliwości stosowania lub stosowanie nawilżających kremów.

2. Zwiększona wrażliwość na słońce: Tretynoina może zwiększać wrażliwość skóry na działanie promieniowania UV. Zaleca się unikanie długotrwałego narażenia na słońce i stosowanie odpowiedniego filtrowania UV podczas leczenia.

3. Pogorszenie trądziku na początku leczenia: W niektórych przypadkach tretynoina może spowodować początkowe pogorszenie trądziku, zwanego „efektem pierwotnym”. Może to obejmować pojawienie się nowych wyprysków lub zaostrzenie istniejących. Jednak z czasem skóra zazwyczaj poprawia się.

4. Swędzenie, pieczenie, uczucie napięcia: Niektórzy pacjenci zgłaszają nieprzyjemne uczucie swędzenia, pieczenia lub napięcia skóry po zastosowaniu tretynoiny.

5. Zaczerwienienie i złuszczanie się skóry: Tretynoina może prowadzić do zaczerwienienia i złuszczania skóry, szczególnie w początkowym okresie leczenia.

6. Sucha skóra: W wyniku stosowania tretynoiny może wystąpić suchość skóry, dlatego zaleca się stosowanie nawilżających kremów.

W trzech punktach podkreślę również kiedy tretynoiny nie należy również stosować:

• w razie nadwrażliwości na substancję czynną
• u kobiet w ciąży (niektóre badania sugerują, że przy doustnym przyjmowaniu retinoidów następuje ingerencja substancji w płód, co skutkuje pojawieniem się poważnych wad rozwojowych) oraz kobiet karmiących piersią
• w przypadku wystąpienia ostrych stanów zapalnych oraz podrażnienia skóry 

Po zakończeniu leczenia odnotowuje się wyraźną poprawę kondycji skóry:  spłycenie zmarszczek oraz blizn. Cera po kuracji jest promienna i gładka. Widoczna jest również mniejsza ilość zmian trądzikowych. 

Ale nadal będę głosem rozsądku: retinoidy należy stosować umiejętnie, bacznie obserwując zachowanie naszej skóry. W przypadku skóry wrażliwej, należy zachować szczególną ostrożność, gdyż tak jak wspomniałam wcześniej – retinoidy na trądzik nie są dla każdego i mają wiele twarzy (nomen omen!).

Pomimo tego, że większość kosmetyków z retinolem jest dostępna bez recepty to zalecam, aby przed rozpoczęciem stosowania najlepiej poradzić się dermatologa. Choć ryzyko wystąpienia skutków ubocznych jest małe, to jednak mierząc skalę ogólną – bierzemy pod uwagę, że ów ryzyko istnieje.